غار شاپور

در کوه و دشت پارس،به بلندای کوهسار
در امتداد تنگه ی چوگان، در این دیار

غاریست جاودان و شگفت،از عهد باستان
پر رمز و راز و ساکت و تاریک، چو شام تار

شاید در عمق سرد غار یک مرد خفته است
آن شاه  باستانی ی گم گشته در غبار

او مرزدار   کشور ساسانی است،پارس
شاپور، پادشاه توانمند و با وقار

در مرز روم و روس و ارس،ایران باستان
نامش به قلعه های بلند آوازه، ماندگار

تندیس با شکوه و تنومند و سنگی اش
چون شیر شرزه،گشته کنون پاسبان غار

در هر طلوع ماه و خزان و غروب مهر
هر بامداد و تیر و زمستان و هر بهار

بیش ازهزارسال، به دشت خیره گشته است
تنها و با ابهت و بیدار و استوار

با اینکه هر دو پای و دو دستش شکسته است
با تیشه های زلزله یا‌‌‌‌‌‌ پتک روزگار

گوید درود به همسفر و رهگذار کوه
در آسمان گشوده، دو چشمش بر آن سوار

بر آن سوار سنگی ی  پیروز و پرغرور
بر اسب نقش رستم،آن تندیس استوار

بنشسته با صلابت و باچشمهای تیز
بعد از هزاره های کهن اینجاست پایدار

رازیست در دلش که شده گم به کوه و دشت
زین سرگذشت خاک و ز آن باد رهگذار

زآن سوی چار طاقی جره، آن آتش کهن
زین آبراه چشمه ی ساسان بی قرار

پیکر تراش ماهر ایران درآن شکفت
از یک ستون آهکی ی سنگین و برقرار

تندیس استوار شه پیروز   پارس را
شاپور ، که می نمود تن دشمنان به دار

بر پا نهاد  بر در این غار ژرفناک
تا نام و یاد آنکه   به میدان کار زار

میکرد همچو شیر به یک نعره ی بلند
صفهای دشمنان نگونبخت ، تار و مار

بادا همیشه محکم و بیدار و سربلند
ایران قوی بماند و دشمن ذلیل و خوار

در ابتدای تنگه ی چوگان کازرون
شش سنگ   نگاره ی کهن مانده یادگار

در دامن نگاره ها بر سنگ مانده است
این ماجرای جنگها  گردیده آشکار

گردیانوس و والریانوس و فیلیپ عرب
چون  روبهان ز غرش شیران   پی فرار

گشتند اسیر و پیکرشان در زیر سم اسب
با پنجه های تیز عقابان شدند  شکار

پیروز جنگهای جهان ،شاه پارس بود
شاپور، آنکه بود پر آوازه شهریار

بر بام قله ها و به پهنای رود و دشت
برپا   نمود قلعه و  یک خندق و حصار

آنگه بنا نهاد در آن یک کاخ و گرد آن
یک شهر در  مجاور چوگان و جویبار

بیشاپور ، آن تمدن دیرین کازرون
شهری که گشته موزه ی تاریخ زرنگار

بر قلعه های دختر و در جای جای شهر
تندیس و خشت و آجر و سفال بی شمار

در بین شهرهای کهن ساسانیان کنون
این شهر هست سازه ای زرین و شاهکار

شهنامه ایست سنگی و تا یخ میهن است
باشد که پاس داشت و بدان کرد افتخار

از مجموعه اشعار  پژواک فریاد
دفتر اساطیر
سروده شده در 6 فروردین400

پی نوشت:
این غار به سبب قرار گرفتن مجسمه شاپور بر دهانه آن به غار شاپور معروف شده است. مجسمه ۶ متری شاپور بر دهانه این غار، شاهکار پیکر تراشی ایران باستان است. مجسمه شاپور از یک ستون چکیده غول‌پیکر که در این غار وجود داشته تراشیده شده است و با وجود گذشت ۱۷۰۰ سال هم‌چنان پابرجا و تنها مجسمه باقی‌مانده از دوران باستان است که حدود ۷ متر ارتفاع دارد.
تندیس شاپور، شهریار پر آوازه ساسانی در دهانه این غار قرار دارد. در این تندیس شاپور با جامه‌ای ساده، ظریف و لطیف با کمربندی که به دور کمر بسته و شمشیر حمایل کرده، نشان داده شده است. دست راست تندیس بر کمر و دست چپ بر قبضه شمشیر است. ریش شاه آرایش شده و از حلقه‌ای گذشته است. موهای بلند و تاج کنگره‌داری بر سر دارد.
تنگ چوگان  در نزدیکی شهر بیشاپور قرار دارد. رودخانه شاپور در جهت شمال شرقی به جنوب غربی در میان تنگه جاری است. در پیرامون تنگه، سنگ نگاره‌های نقش برجسته پادشاهان ساسانی نظیر آنچه در نقش رستم و بیستون وجود دارد، به چشم می‌خورد.
تنگ چوگان محل بازی سنتی چوگان شاهان ساسانی بوده است.
در نقش برجسته شاپور اول در وسط نقش و سوار بر اسب حک شده است. در زیر پاهای اسب شاپور جنازه گردیانوس قرار گرفته و دست‌های والریان به نشانه اسیری در دست شاپور قرار دارد. فیلیپ نیز در جلوی اسب شاپور به زانو درآمده و می‌خواهد که آشتی کنند.
در ۵ ردیف در پشت سر شاپور افسران و نظامیان ایرانی قرار گرفته‌اند که سوار بر اسب هستند. سربازان و عالی‌مقامان رومی نیز در ۵ ردیف در جلوی شاپور هستند که در حال بردن هدیه‌ها برای او هستند. ۱۱۵ پیکر در نقش برجسته تنگ چوگان به چشم می‌خورد که از این نظر رکورددار نقش برجسته‌های ایرانی محسوب می‌شود
بیشاپور به سال ۲۶۶ میلادی و به دستور شاپور اول پادشاه ساسانی ساخته شده‌است.
پس از پیروزی شاپور بر والرین امپراتور روم، شاپور دستور داد در ناحیه‌ای خوش آب و هوا بر سر راه تخت جمشید به تیسفون شهری بنا کنند. این جاده در زمان هخامنشیان، شهرهای تخت جمشید و استخر را به شوش وصل می‌کرد. شاپور نام خود را بر این شهر نهاد.
آتشکده ی جره
یکی از ده آتشکده‌ای است که به دستور «مهرنرسی»، وزیر بهرام پنجم، ساخته شده است. این آتشکده‌ در مکانی بنا شده که از نگاه تاریخی پیشینه‌ای بسیار دارد به‌ویژه در زمان ساسانیان. میان شاپور تا فیروزآباد ، در گستره‌ای که آن را می‌توان سرآغاز شکل‌گیری ساسانیان به شمار آورد.

 

ایمیل مقصد