مرقد مریم مقدس

مقبره‌ی "مریم مقدس"، بر فراز کوهستان بمو در مرز ایران و عراق واقع شده است. مقبره‌ای محقر، که مردمان طایفه قبادی از دیرباز آن را مقبره «حضرت مریم(ع)» مادر حضرت مسیح(ع) می‌دانند. آنها معتقدند که، مریم مقدس(ع) اواخر عمرش را بر فراز این کوه زیسته است و هنگام وفاتش ملائک در همان مکان برایش این قبر را می‌کنند و به خاکش می‌سپارند.

طایفه‌ی قبادی، یکی از تیره‌های ایل جاف جوانرودی است که در منطقه ثلاث باباجانی و در دو سوی مرز زندگی می‌کنند و امروزه کاملا یکجانشین شده‌اند.

هیچ توجیه منطقی برای اینکه این محل را آرامگاه مریم مقدس(ع) بدانیم وجود ندارد اما مکان این مقبره یعنی کوه‌ «بمو» می‌تواند ما را در این زمینه راهنمایی کند.

«بَمو» رشته کوهی است که در غرب شهر کوچک «ازگله» قرار گرفته است و به صورت یک دیوار کوهستانی مرز میان ایران و عراق (نامار، ناوار باستانی) را تشکیل داده است. بمو به معنی درخشان و درخشندگی اشاره به تقدس باستانی این مکان است.

در بخشی از کتاب «بمو» نوشته اصغر کاظمی، آمده است: «کوه بمو از دور بسیار مرموز به نظر می‌رسید. ارتفاع آن تا دو هزار متر می‌رسید. از دور شنیده بودم که راه‌های صعب‌العبور، صخره‌های دست‌نیافتنی و بن‌بست‌های فراوان دارد و غیره».

این کوه در دوره باستان مقدس بوده است و به دلیل اهمیت دینی و موقعیت استراتژیکی که داشته است مورد توجه بوده است و یک سنگ نگاره چهار هزار ساله از دوران کهن در دل این کوهستان به یادگار مانده است.

در هزاره دوم پیش از میلاد «ایدین‌سین» پادشاه دولت «سیموروم» (جایگاه سرما) واقع در عراق امروزی سنگ‌نگاره‌ای حاکی از پیروزی خود بر دولت «لولوبی» که آن زمان حاکم کرمانشاهان بوده است از خود به جای گذاشته است.

به نظر می‌رسد که مقبره حضرت مریم(ع) در حقیقت بازمانده پرستشگاه یک الهه کهن ماقبل زرتشتی بوده است که خاطره آن پس از قرن‌ها به صورت «مریم مقدس» تغییر یافته است.

این مقبره در داخل خاک عراق اما در فاصله کمی از مرز ایران قرار دارد ولی امروزه دیگر دسترسی به این مقبره امکان پذیر نیست، چرا که در زمان جنگ ایران و عراق این مکان محل درگیری‌های نظامی بوده و مین‌های باقی مانده از جنگ رفتن به آن را امکان ناپذیر کرده است و امروزه نیز به دلیل ملاحظات امنیتی اقدامی جهت مین‌زدایی در دستور کار قرار ندارد و به همین دلیل سال‌هاست که این مکان زیارت کننده‌ای به خود ندیده است و جز سالخوردگان قوم کسی آن را به خاطر نمی‌آورد و تا چندی بعد این مکان بطور کلی از حافظه مردم دو سوی مرز پاک خواهد شد.

گردآوری و نگارش:
#لیلا_طیبی (رها)