شجره نامه ایل بیرانوند
ایل بیرانوند یکی از طوایف لک ایران  و از طوایف پیشکوه است.تمرکز سکونت بیرانوندها در استان‌های لرستان، خوزستان و ایلام است که در خرم‌آباد، بیران شهر، بروجرد، دهلران،دره شهر و قسمت‌هایی از خوزستان متمرکزتر از سایر مناطق هستند.

تاریخ

تبارشناسی

بر اساس گفته‌های محلی، بیرانوندها از نسل مردی لک زبان  از ساکنان موصل عراق هستند که این فرد پس از سکونت در لرستان و ازدواج با دختر دلفان دارای دو فرزند پسر به نام‌های بیران و باجول شد که از نسل آنها ایل‌های بیرانوندو باجولوند به وجود آمده است که با توجه به سفر راولینسون به لرستان در حالی که تنها پنج نسل پس از بیران (جد بزرگ بیرانوندها) می‌گذشته

دوره زندیه

بیرانوندها به همراه باجلوندها از جمله ایل‌های لرستان بودند که در شکل گیری حکومت زندیان، به کریم‌خان زند کمک کرده و همراه وی به شیراز رفتند اما پس از انقراض سلسله زندیه به لرستان برگشتند و در هرج و مرج اوایل حکومت قاجار به تصرف املاک سایر ایل‌ها پرداختند.

دوره قاجار

پس از انقراض سلسله زندیه بیرانوندها به لرستان بازگشتند و چون در آن زمان آقامحمدخان قاجار، چگنی‌ها را از منطقه هرو به نواحی قزوین تبعید کرده بود. به تصرف املاک سایر ایل‌ها پرداختند.

دوره پهلوی

بیرانوندها در کنار سگوندها، پاپی‌ها و چگنی‌ها در شورش سال ۱۳۰۲ علیه نیروهای دولتی حکومت پهلوی شرکت داشتند که نتیجه شورش سرکوب و شکست عشایر لر بود.

جغرافیای سکونت

سکونتگاه مرکزی ایل، بیران شهر است اما مردمان بیرانوند علاوه بر این بخش در مناطق دیگری نیز پراکنده‌اند، از جمله استانهای خوزستان ،ایلام ؛بیرجند ،بجنورد،کرمان ؛قزوین ؛گیلان ؛کاشان ؛دورود ؛الیگودرز،  خرم‌آباد، بروجرد، قم ،ساوه بخش‌هایی از شهرستان دوره، بخش الوار گرمسیری، بخش زاغه و دشت سیلاخور.
سلسله مراتب ایل به این شرح است ????????????????
ایل :از مجموع چند طایفه یک ایل به وجود می آید
طایفه : فرزندان ایل محسوب میشوند
تیره :  فرزندان طایفه محسوب میشوند
شاخه :فرزندان تیره محسوب میشوند
حوز:فرزندان شاخه محسوب میشوند 
مال : فرزندان حوز محسوب میشوند 
خانواده : فرزندان مال محسوب میشوند
ایل بیرانوند طبق آخرین آمار دولتی 400هزارنفر تخمین زده شده است

طوایف

ایل بیرانوند به دو شاخه اصلی آلاهینان (آلاینان) و دشائینان (دشی نو) تقسیم می‌شود که این دو شاخه خود دارای طایفه و تیرهای مختلف است. از جمله طوایف ایل بیرانوند می‌توان به این طوایف اشاره کرد????????

1:آلاینان
2:دشائنیان

 


*آلائینان: ( مال اسد: مال قباد)
✅مال اسد :دارای چهار طایفه به نامهای (کر ؛مهراب ؛زیدعلی ؛بارانی )است

✅کر: دارای 5تیره به نامهای (ایمانقلی ،عودلی ،گلاب ،سیاه ،
یاسم )است .* ایمانقلی 4شاخه(عبدالله-کرمخان-حسن شه-سلطان قلی)*عودلی 3شاخه(حاتم -حیدر-گوهر ) *گلاب 5شاخه(علیجان-محمدجان-سئیجان-عزیزعلی و پیرولی)*سیاه دارای 6شاخه (عیسی -موسی-آسا- - فتح الله-ماریف و مازیم )
* یاسم 6 شاخه(منتعلی-مشتون-کریلی -کاظمبک -نجفعلی(شیطان)- کر آلایانی)
✅مهراب :دارای 4تیره به نامهای (کمراخه -صفر-چرم آرن-کوسه) که با فرزندان کمراخه 6 تیره محسوب میشوند )
*کمراخه 3شاخه(میخک-زنجفیل-دارچینی) *میخک 2شاخه (کنی خان - خشو ) *زنجفیل 2شاخه (ایساف -زرباف ) *دارچینی ؟؟
*صفر4شاخه (کاید خان -مهراب-سعید خان -تاج الدین )*چرم آرن 3شاخه(چراغ -علی اکبر - شهباز)*کوسه 2شاخه (اورزمان -صفی خان)

✅زیدعلی :دارای 5تیره به نامهای (گنجعلی-محمدعلی-چراغعلی-عینعلی-کرمعلی-است.)

*گنجعلی 3شاخه (گنجعلی -علی حیدر-ژارعلی که فرزندان نادر میباشند )*محمدعلی 3شاخه (گردعالی -خیر علی -نوروزعلی که فرزندان محمد میباشند)*چراغعلی 2شاخه(علی صالح -فتح عالی)*عین علی 2شاخه (صفرعلی-قربانعلی)*کرم علی 2شاخه (سیاه -سوزه )
 


✅بارانی :دارای 7تیره به نامهای(خلیلبگ -حافظبگ -شرفبگ-همی بگ - هونی -بایندور - برجه )میباشد

*خلیلبگ6شاخه(افراسیاب-درکسان-شفیع-ماراب-جافرین-صفی)* افراسیاب(پاسبان )*درکسان 3شاخه(رنجه -شعیب-ولی خان )*شفیع 4شاخه (چراغبگ -خلیل بگ -میرزابگ -یوسف بگ )*ماراب 4شاخه (سهراب -علی عباس -فرضعلی -نظرعلی )*جافرین 5شاخه (زردعلی -محمد -آقا -تیپه-الله-احمد )*صفی ؟؟ مزی (نسلش منقرض شده )* حافظبگ 5شاخه (آسفعلی-جافرعلی-رحیم بگ -صفیبگ -مرادبگ ) *شرفبگ 4شاخه(ابراهیم -داوود-معروفند -نقدعلی)*همی بگ 3شاخه (عیدی خان -فرخ خان -فریدونخان )
بایندور دارای7 شاخه (عبدلمناف-علی -کرم -بلوط-شاهپور -سلیمان -پاپی ) *برجه ؟

✅مال قباد:دارای سه طایفه به نامهای (شمس الدین -یار احمد -سبزعلی )
✅شمس الدین : دارای 4 تیره به نامهای (دوست احمد -نظرخان -جوجه وند -چلویی ) است
*دوست احمد 2شاخه(میرزا احمد -میرزا محمد ) خوانین زیر مجموعه میرزااحمد و از نسل زین العابدین محسوب میشوند (عزیزی -سپهوند -مرادی - زینبی)*نظرخان 2شاخه(کمربگ-کاکعلی)*چلویی3شاخه(شرف-ظاهر -طاهر)*جوجه وند 2شاخه(محمدخان -شکربک)

✅یاراحمد :دارای 4تیره به نامهای (متش -مصطفی -بزرگ -موسی رضا ) که به 9تیره معروفند .

*مصطفی دارای 5شاخه(شیخه-پیغمبری-بهرام-قلی-گنجعلی)*متش 3شاخه(حسنی -نرکه-شیخه)

*بزرگ 4شاخه (بزن -اصله مرز-نقی -حسینبگ )*موسی رضا 2شاخه (بور -طاری) * بزن 3شاخه(حسن -حسین -محمد حسین )*اصله مرز 5شاخه (علی محمد -علی مراد -علی مرد-محمدزمان -علی نظر )*نقی 4شاخه (شعبان -بزرگ - رمضان -رجب )*حسین بگ 3شاخه (حاتم -بساط-شنبه )*بور 5شاخه (میشایی -سهراخه -مصطفی -شفیع -آخالی ) *طاری 7شاخه (میرولی -حسن جان -حسین جان -نظر -گد -موسی )
زرین چغایی :دارای 3 شاخه به نامهای (علی خان -ولی خان - و فرهاد است )

✅سبزعلی :دارای 5تیره به نامهای( زارعلی -صادق-الله مراد-عبدولرضا-مومن )است
*زارعلی 4 شاخه(میزاری-علیرضا-سلطان -فتحی) *صادق6شاخه(میرزا سلیم -محمدجافر-حسن خان-علی صالح-صیداحمد-علی نظر)*الله مراد 2شاخه(شیراحمد -پیر احمد )*عبدولرضا 3شاخه (پاپی-علی -گل نسار)*مومن4شاخه(بلور-غلامعلی-احمدبگ -محسن )


✅دشائینیان:شامل 8طایفه به نامهای (پیرداده-چغل خان-شاهوردی-رش-شلکه-لری-دلیران-دیوکان و شعبان )است
✅پیرداده : دارای 6تیره به نامهای (طهماسب -قمربگ (الیاس)-علی راست - الماس -روات -مرید )
طهماسب 5شاخه(-جمشید-حاجی مراد-علی رحم-علی مراد)*قمربگ یا الیاس5شاخه(آخه بک-تقی-آینه بگ-مهدی بگ-صفربگ)*علی راست5شاخه(عباسخان -فاضل خان-طاهر خان -مهدی خان -حسین خان )*الماس 5شاخه(بورکه-باجول-محمدبگ-پرویز-یلان)

 

✅چغلوند :دارای 5تیره (قاسمعلی-حسین علی -عباسعلی -سلاحورزی -چغل )


✅شاهوردی:دارای 7تیره به نامهای(درگاه-دربند -الوند-کرچیخان-صفی خان -خان امیر و جان امیر ) است
*درگاه 2شاخه(علی داد -شمسه )*دربند 5شاخه(شنبه-عباس-خورشید-صفر -شکار )*صفی خان5شاخه(شیخ عالی -عبدالله-پاپا-شفیع خان )*جان امیر 3شاخه (مراد -محمد -حسین علی)
خان امیر 5شاخه (قمر-مرتضی -نصرالله-باوردی- عباس خان )
بقیه شاخه ها اطلاعات دقیقی در دست رس نیست
✅دیوکان : دارای6 تیره به نامهای (میرزاجان -باباخان -ع

بدول علی-
-بهزادخان -آینه -عزیز -عبدالله همگی از نسل

لطف علی خان فرزند دیو

کان محسوب میشوند )*


عبدول علی (پسری به جایش نم

انده )*میرزا خان7شا

خه (حیدرعلی -علیخان-جلیل-حسن خان-محمد -مولا-فرضعلی-)که همگی فرزندان ایمان علی فرزند میرزا خان میباشند *باباخان3شاخه (برا گجی -ملا نقی-محمد تقی )*بهزاد خان 2شاخه (شاه حسین-کل حسین)*آینه 1شاخه حسین علی (چراغعلی)*عبدالله 6شاخه (سهراب -سوخته زار -حسین -مهدی-احمد -مردادخان -عبدول علی )*عزیز 1شاخه به نام محمد (رحم خدا و کرم )

✅رش:دارای 6تیره به نامهای (رشنو-سلین -جانی -برفی - کل کل -رحمان ) است

✅شلکه :دارای 4تیره به نامهای (برگ بید -قمرعالی-توشمال و بو امیر است )

✅لری:دارای سه تیره به نامهای (صادق خان -حسین خان - حسن خان است که همگی از نسل احمدخان فرزند لری میباشند )
*صادق خان 7شاخه (مهراب -محمد صالح -کاظم خان -قاسم -قرآن -سهراب -حسین علی )*حسین خان 15شاخه (یوسف-رضا-احمد -سهراب -صفی -محمد طاهر -غلام -امیر-پاپی -قربان -محمد علی -خدارحم -خداداد -باقر -الله کرم )*حسن خان 3شاخه (مهر علی -عباس-عباسعلی)

 

✅دلیران :دارای 6تیره به نامهای
صحرایی - تکلو -دلاور - قلندور -کچل و لره ) است .
*صحرایی5شاخه (نظر -نامدار -محمد خان -قادر -حیات خان)*تکلو 1شاخه به نام شهسوار (علی جان-علی مد )میرزا (کچل ) 5 شاخه (نیازعلی - حاتم -لطفعلی -اوجاقعلی -کلیی)*لره 3شاخه(قاسم علی -علی خان -صید عالی )

✅شعبان:دارای چهار تیره به نامهای (آریا -کبود -حریف - سالار )است
*آریا 5شاخه (کنار -سلطان ویس -چنار -انار -کناروند)*حریف 1شاخه (پیشرف )*کبود 1شاخه (دره کبود-)*سالار 1شاخه(سالار وند )

✅ممصارم دارای 2شاخه(علیخان بگ -سیکل)

✅فراش : دارای 12شاخه به نامهای (قمر -جایز -نظام -مله گنجعلی -دوستوند -میرزاعلی -گرزو -لکله -صالح -میشعلی -جوگره -میرزاعالی -مسخی )

هراتی :دارای 2 شاخه به نامهای علی و عیض الله است.


✅دلفان بیرانوند :دلفانهایی که با ایل بیرانوند هستند دارای 3تیره به نامهای (خالوند -سرناوه -ممیوند)