نایروبی، مرکز کشور آفریقایی کنیا در شمال شرقی قاره بزرگ و شگفت انگیز آفریقاست. یک هفته برگزاری نمایشگاه تولیدات شرکت لاستیک سازی دولتی در نمایشگاه تخصصی ج.ا.ایران در این شهر،در سمت مدیر صادرات، به اتفاق رئیس بلافصل بازاریابی و فروش، بهانه ی خوبی بود برای آشنا شدن با فرهنگ غنی بومی و آئینی مردم این خطه از کهن ترین نقاط جهان، حتی به روایتی پیش از تقسیم قاره ها در اثر تحولات عصر یخبندان و ماقبل آن، اولین خشکی یکپارچه زیست کره!
شهر علیرغم پایتخت بودن، یک شهر جمع و جور و به اصطلاح خلوت است، هر چند از شاخصه های مدرن بودن یک شهر امروزی مانند معابر عریض و تمیز و استاندارد در نقاط مرکزی شهر، معماری زیبا و چشمگیر بناها، خودروهای مدل روز و امثال آن برخوردار است. در کنار این موارد البته، فقر و تکدی گری، محله های نه چندان تمیز و دچار مشکلات حاشیه نشینی و مواردی از این دست نیز که چهره دیگر هر مرکز جمعیتی را خواه ناخواه نشان میدهد، نیز قابل مشاهده است. اقتصاد این کشور و همسایگانش غالبا متکی بر کشاورزی، صنایع دستی و تجارت است. به ندرت کارخانه یا کارگاه تولیدی به شکل ماشینی و در مقیاس تولید صنعتی در این کشور وجود دارد. مردم ساده و دلنشین کنیا که از لحاظ اجتماعی بافت قبیله ای خود را ( در روستاها بیشتر و در شهرها کمتر) حفظ نموده اند، محصولات تولیدی خود و خانواده مانند مجسمه های چوبی حیوانات، لوازم چوبی آشپزخانه، کیفهای زنانه بافته شده بسیار خوش رنگ و طرح و امثال آن را در بازارهای روز مانند شنبه بازار، با نازلترین قیمتها عرضه می کنند.
آداب و سنن کهن این مرز و بوم مانند موسیقی آئینی مذهبی آفریقا که با سازهای کوبه ای سنتی (شبیه پرکاشن، تومبا، ....) نواخته میشود و با رقص و حرکات آئینی بسیار قابل توجه توام است، البته امروزه تحت سیطره بیش از یک قرن استعمار کشورهایی مانند انگلستان، فرانسه، پرتغال و .....، شکل و شمایل تغییر یافته ای به خود گرفته است. مثلا دعاهای مذهبی انجیل در فضای یک پارک عمومی با موسیقی و رقص آفریقایی و کلیسایی اجرا میشود که توجه توریستها را به خود جلب می کند.
پارک حیات وحش نایروبی هرچند به شهرت" سرنگیتی " در دیگر کشور آفریقایی نیست، اما وسعت بسیار زیاد آن که بالغ بر چند ده هزار هکتار است، و حفظ شیوه طبیعی زندگی جانوران آن مثلا شکار به شکل واقعی و نه تغذیه دستی جانور، نشان از فهم و درک زندگی مسالمت آمیز بشر و حیوانات در این سرزمین زیبا و بکر دارد. زندانی کردن حیوان در فضایی محدود آن هم فقط برای برآورده ساختن میل و هوس انسان، با پائینترین استاندارد لازم برای حفظ حیات با کیفیت این موجودات که کاملا خلاف موازین انسانی، اخلاقی، قانونی و حتی شرعی است، فقط و فقط در کشورهایی دیده می شود که در منجلاب سرمایه داری محض و سوءاستفاده از منابع خدادادی غوطه ورند و تخریب این منابع جایگزین بهره برداری عقلایی از آنها شده است.
پذیرش مهمان و تشریفات راهنمایی و استقرار توریست در هتلهای بسیار قدیمی ولی کاملا تمیز و استاندارد که میراث حضور چند ده ساله قدرتهای استعماری در این کشورهاست، به خوبی اثر تعلیمات سخت و بنیادی اربابان سفیدپوست را طی این سالها بر مردم بومی کنیا نشان میدهد.
به هر حال، شانس دیدن بخش کوچکی از مردم این خطه از دنیا، موهبت خاص خداوند است چرا که تنها توجه به نشانه های فرهنگی و بومی ملل این قاره، باعث میشود به کشف و شهود رازها و رموز بشری زیادی متمایل شویم.
تحلیلی از سفر آفریقا در سال ۱۳۹۳ خورشیدی - کاویان