« ابیات ناب صائب تبریزی1 »
دکتر رجب توحیدیان استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سلماس
1-زتمکین مهربرلب زن که خاک ازفیض خاموشی
نصیب ازباده نوشان بیشترمی گیردازمینا
2-صورت پرست فیض زمعنی نمی برد
بلبل به جای گل نپرستدگلاب را
3-ازخودی تاذره ای باقی است سالک درره است
هرکجا افتد زدوش این بارمنزل می شود
4-از دورویان جهان امیّد یکرنگی مدار
نامه را یک روسیه می باشدویک روسفید
5-چشم ازجهان بپوش که رخسارزشت را
مشاطه ای به از عدم التفات نیست
6-بلابراهل ایمان می شودنازل کزانگشتان
به انگشت شهادت می رسدزخم ندامتها
7-حسرت عشاق افزون می شود درعین وصل
موجهاخمیازه درآغوش دریا می کشند
8-خصم سرکش شودازراه تحمّل مغلوب
خاک خاموش به ازآب کندآتش را
9-ستم به قدرهنر می کشند اهل هنر
به شاخ،سنگ به اندازه ثمر ریزد
10-گلستان می کندنزدیکی معشوق زندان را
به ذوق گنج،قارون زیر خاک آرام می گیرد
11-نگیردهشت جنت جای جانان را که خون گرید
اگریعقوب غیرازماه کنعان ده پسردارد
12-دربرومندی مکن باخاکساران سرکشی
کزهجوم میوه گردد شاخ مایل برزمین
13-عارفان ازقهربیش ازلطف می یابندفیض
برخلیل الله باغ دلگشا درآتش است
14-دیده یوسف شناسی نیست درمصروجود
ورنه با این تیرگی،زندان دنیاهم خوش است
15-تلخی ازدریای بی گوهر کشیدن مشکل است
گرامیدوصل باشدمحنت هجران خوش است
16-درمذاق قدردانان قهرکم ازلطف نیست
گل اگربرسرنباشد،خاردرپاهم خوش است
17-نیست دلگیری زکوه بیستون فرهاد را
عشق چون مشاطه گرددسنگ خاراهم خوش است
18-زدوستان زبانی مدارچشم وفا
زبرگ بیدمحال است برتوانی یافت
19-کعبه وبتخانه ای درعالم توحیدنیست
عاشق یکرنگ داردقبله گاه ازشش جهت
20-تواگرتکیه کنی برخردناقص خود
زود درچاه ظلالت به عصا خواهی رفت
21-برندارد میوه تاخام است دست ازشاخسار
زاهدناپخته را ازخودبریدن مشکل است
22-بی چراغان تجلّی طورسنگ تفرقه است
کعبه وبتخانه را بی یاردیدن مشکل است
23-خامشی با دستگاه معرفت زیبنده است
برسرخوان تهی سرپوش دیدن مشکل است
24-راه بسیاراست مردم را به قرب حق ولی
راه نزدیکش دل مردم به دست آوردن است
25-باتهی چشمان چه سازد نعمت روی زمین
چشم روزن را زپرتوسیرکردن مشکل است
26-برگ سبزی نیست گردون راکه زهرآلود نیست
روزی بی منّت این خوان دل خودخوردن است
27-پیش غافل کاروان عمر چون ریگ روان
می نماید ساکن اماروز وشب دررفتن است
28-مرگ راخواندبه خودبانگ خروس بی محل
هرکه بیجا حرف می گوید سزای کشتن است
29-تنگدستان رازقید جسم بیرون آمدن
راهرو را کفش تنگ ازپای بیرون کردن است
30-پاک کن دل را زدست انداز چرخ آسوده شو
تابود درتخم غش،سرگشته پرویزن است
31-جای خود راگرم کردن درسرای عاریت
عکس رادرخانه آیینه منزل کردن است
32-پاک گوهر رانباشد روزی ازخاک وطن
سنگ بندد برشکم یاقوت تادرمعدن است
33-هست اگرآسایشی زیرفلک درغفلت است
وای برآن کس کزین خواب گران برخاسته است
34-برزمین نایدزشادی پایش ازطبل رحیل
هرسبکسیری که پیش ازکاروان برخاسته است
35-چون برخوری به سنگدلان نرم شوکه موم
از روی نرم،نقش کندازنگین جدا
36-ازپختگی است عاشق اگرگریه کم کند
خونابه است شاهدخامی کباب را
37-راحت بی رنج درماتم سرای خاک نیست
خنده گل گریه های تلخ داردچون گلاب
38-ساده لوحان رانصیب افزون شود ازنور فیض
بیش می تابدز شهروکو،به هامون آفتاب
39-چشم حق بین زصنم جلوه حق می بیند
عارف ازگوشه بتخانه نیایدبیرون
40-حجاب نیست زارباب عقل مجنون را
نمی کشند خجالت زبی بصر عوران
41-درکنه ذات حق نرسدفکر دور گرد
نزدیک راه خودبه خیال صفات مکن
42-تادیده ات زنوریقین غیب بین شود
درعیب مردم وهنر خودنظرمکن
43-درآینه هرنقش کجی راست نماید
کین مهرشود در دل بی کینه مستان
44-دادند به معشوق حقیقی دل وجان را
یوسف به زرقلب خریدند عزیزان
45-ازقیمت گوهرخبری نیست صدف را
گنجینه خود عرض به صاحب نظری کن
46-طوطی ازخاموشی آیینه می آیدبه حرف
مهرخاموشی به لب زن تا به دل گویاشوی
47-به صدف بازنگردد گهر ازدامن بحر
مهرازین حقّه گوهر به تامل بردار
48-پاکان ستم زدورفلک بیشترکشند
گندم چو پاک شد،خورد زخم آسیا
49-جست آب راسکندر وشدخضرکامیاب
روزی به قسمت است نه به کوشش درین سرا
50-درمرگ،غفلت توسرایت نمی کند
پروای سرمه نیست صدای رحیل را
51-شبنم زباغبان نکشد منّت وصال
معشوق درکنار بود پاک دیده را