شعر خوشه ای

شعر خوشه ای یا متغیّر

فکر کنم هفته ی وحدت سال 1364در چابهار بود که خدمت استاد حمید سبزواری عرض کردم که به فکر سرایش شعر خوشه ای هستم .

24 سال بعد و در تهران در حین سرایش مثنوی عشق، اتفاق مبارکی رخ گشود که شعر خوشه ای متولد شد.

شعر خوشه ای قالبی ست که تمام قالب های شعر را می تواند در دل خود داشته باشد .
در کتاب چشم سوم صفحه ٨٨ - بخش یکم - در ادامه روشن بینی قطره آب این ابیات
(هر چند که گفت شخصِ حیدر
در دیده ی ماست ان مصوَّر
از سوی شمال همّتِ عشق
آید به جنوب عزِّت عشق )
با وزن متفاوت آمده است که در ذیل ملاحظه می فرمایید:
....
غرب تسخیرِ خردمندان شود
جایگاهِ عزت و ایمان شود
«ما سمیعیم و بصیریم و هُشیم
با شما نامحرمان ما خامُشیم »
»
هر چند که گفت شخصِ حیدر
در دیده ی ماست ان مصوَّر
از سوی شمال همّتِ عشق
آید به جنوب عزِّت عشق
«
ایزد دانا به ما فرموده است
کار روباه جهان بَد بوده است
او دریده سینه ی مرغان عشق
دیده خواهد شد ز ما طوفان عشق
اگر دقت شود وزن تغییر می کند و دوباره به حالت اول باز می گردد ، همین امر آغازی برای سرایش شعر خوشه ای شد.
...
حال در بخش های دیگری از مثنوی عشق ،ملاحظه می فرمایید که مثنوی با اوزان مختلف ، رباعی و شعر سپید و... در کنار هم به یاری شاعر می آیند تا به راحتی نظر و عقاید خود را بیان کند :
صفحه ی ١٥٦ و ١٥٧ کتاب چشم سوم
این جهان جای ستمکاری مباد
جای تهذیبِ نفوس است از فساد
از خلیل آموز آن بالندگی
نیست در راهش که سر افکندگی
تو رها کن خویش را در دست عشق
هستِ تو گردد نگارا هستِ عشق
»
شرف را چو دیدم به نان داده اند
به ناچیز دُرِّ گران داده اند
به دلبر بگفتم که خود چاره چیست؟
بفرمود چاره بجز باده نیست
شبی باده با نام دلبر زدم
طلاق دو دنیا به دفتر زدم
«
بخل یوسف را برد در قعرِ چاه
در پناه حق سر آرد بی گناه
عشق آنجا ضدِّ آن افکارِ پست
در کنارِ یوسفِ عاشق نشست
در صفحه ١٩٠
بخشِ سخن با آقای اوباما:
...
گر که تغییر جهان داری به سر
خویش را در منزل تغییر بَر
»
[١] Change for me change for you stop the war
گفته بر انسان چنین پروردگار
دین چراغ و تو چراغ افروز باش
این چنین در عرصه ها پیروز باش
«
[٢] I have been to" Gaza"Mr obama
بود آنجا خون و خاکستر چرا...؟!!
[٣] Moslem' has been " Obama" put to trump's
میجوٓد قاتل به آرامی آدامس!!
دیدی آخر خلق را خود در جهان
نی لنین ، نی مارکس شد آئینِ شان
صفحه ١٢٢
می سرایم ای نگارا شعر روز
چشم خود از گفته های من مدوز
»
وقتی دروغ
قامت خود راست می نمود
و راست
قامت خود را شکسته دید
با گریه گفت
یک از کاروانیان:
« با کاروان هیچ
با همرهان پوچ
ما را چه کس به منزل مقصود می برد؟»
«
یازده سپتامبر باشد یک دروغ
یک جنایت وز بلاهت یک نبوغ!!
....
صفحه ی ٢١٥ و ٢١٦
....
آسمان دین نبودش آفتاب
گر نبود آن شاهدان انقلاب
در رباعی های من نقش شهید
یک حماسه از ادب را آفرید
«
از لاله ی سرخ نغمه ای بشنیدم
نقاش شدم، ز دیده خون پاشیدم
نقاشی داغِ دل به پایان برسید
تصویرِ شهید را به دفتر دیدم
»
باز می آید به یادم شعر ناب
شعرِ زیبای طلوعِ افتاب
گلرخان ، خورشید را باور کنیم
بندکیِ حضرتِ داور کنیم
هفده شهریورِ پنجاه و هفت
مانده در اندیشه، از یادم نرفت
دوست دارم اُمَّتِ امید را
آب را، آیینه را، خورشید را
یادم آید از ستم وان شامِ درد
از زنانِ شیر دل ، روزِ نبرد
عشق، چشمش خوانگاه ژاله بود
ژاله میدانی که پُر از لاله بود
در خیابانی که خون جوشیده بود
فاطمه در فاطمه روییده بود
رود خون ما روان همواره است
چاره سازم گفت تنها چاره است
تا از این رَه ما کجا شوئیم دست
راه باید رفت و بُت ها را شکست ...

........

پ . ن

[١] . من و تو باید خودمان را تغییر بدهیم ، جنگ را متوقف کن

[٢] . آقای اوباما من غزه را دیدم

[٣] . اوباما ، مسلمان کارد به استخوانش رسیده - put to trump's یک اصطلاح انگلیسی ست - کارد به استخوان رسیدن.

ایمیل مقصد