مکارم الاخلاق
《 ترجمانی منظوم از دعای بیستم صحیفه سجادیه 》
◇ ۱
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
یارب! مرا نهایت ایمان عطا نما
اهل یقین و نیت صدق و صفا نما
یارب ببخش در گذر بی پناهی ام
اصلاح کن به قدرت بی منتهایی ام
◇ ۲
کامل کن ای خدا تو خودت نیت مرا
اگه کن از ضمیر خودم صحّت مرا
با ساز و برگ لطف و توانایی خودت
کن چاره ای به شیوه همراهی خودت
◇ ۳
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العط
با هر چه غافلم کند از تو مکن اسیر
دست مرا به جای مکافات خود بگیر
کاهل مکن به چون و چرایت خدای من
روزی بده به برگ و نوایت خدای من
ما را به سرکشی و ستم آشنا مکن
از راه مستقیم صراطت جدا مکن
کبر و غرور موجب خسران نعمت است
در پیشگاه دولت یزدان ضلالت است
◇ ۴
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
خواهی اگر که عزت ظاهر دهی مرا
نیکو بود که سینه طاهر دهی مرا
◇ ۵
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
مهر هدایتی بفرست ای خدای من
تا غیر راه حق  ننماید برای من
قلب مرا به نیت محکم جلا بده
شک از درون سینه به باد و هوا بده
فرصت بده که لطف تو را بندگی کنم
عمری مده که پیش تو شرمندگی کنم
زان پیشتر که موجب خشم شما شوم
کاری بکن که از قفس تن رها شوم

◇ ۶
یارب به خصلتی که درونم نهان شود
گر قابلست سرزنشی هم با آن شود
تا آن که عیب را نکنی بر طرف از آن
یارب از آن نقیصه ی جامانده وارهان
نقصان مکن کرامت خود را برای من
جز ان که کاملش بنمایی خدای من
◇ ۷
در دل اگر که کینه دشمن گرفته ام
یا از تعّدی اش حسدی من گرفته ام
یارب به جای کینه محبت بده مرا
جای حسد متاع مودّت بده مرا
ایمان به جای تهمت خوبان روزگار
خویشی به جای دشمنی دوستان یار
مکر و فریب را ز دلم شستشو بده
شهدی به جای تلخی ترس از عدو بده
یارب مرا به پیش ستمگر ظفر بده
در هر مجادله به زبانم شکر بده
◇۸
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العط
نیرنگ دشمنان مرا دفع کن خدا
ظلم و ستم ز روی سرم رفع کن خدا
غیبت اگر نموده کسی در ورای من
دشنام اگر نهاده زبانی برای من
یارب توان و قدرت تکذیب شان بده
حال و هوا و مهلت تذهیب شان بده
تهدید اگر شوم ز کسی یاری ام نما
توفیق خود روانه به همراهی ام نما
آنکس که رهنمون به حقیقت شود مرا
یا چاره ساز و یار طریقت شود مرا
مهلت بده که همدم و همراه او شوم
پرتو فشان سینه ی پر آه او شوم
◇ ۹
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
یارب به حق آن که خیانت کند مرا
از من دعای خیر و صوابش عطا نما
دوری اگر کند کسی از من وفا کنم
پاداشی از جزا و محبت ادا کنم
محروم اگر ز حق کندم کینه ی کسی
از حق خود گذشته و بخشیده ام بسی
قطع رَحِم هر آنکه نموده وفا کنم
پیوند دل به حفظ مودّت ادا کنم
پشت سرم ز هر که به غیبت سخن شود
زیبد که ذکر او به نکویی ز من شود
چشم از بدی بپوشم و آن را رها کنم
بعد از سپاس هر چه نکویی دعا کنم
◇ ۱۰
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
نعمت مرا به زیور شایستگان بده
خلعت هم از لباس خدا پیشگان بده
آن زیوری که گسترش داد می دهد
وآن خلعتیکه خشم تو برباد می دهد
تا شعله های فتنه به سردی نشاند و
وحدت به جای تفرقه هائی کشاند و
مستوجب صلاح دل این و آن شود
رفتار خوب و عامل نیکی عیان شود
پوشد ز چشم جامعه عیب نهان او
تا خُلق خوش جوانه زند گرد جان او
پیشی گرفته در ره خوبی و برتری
از خود گذشته در ره خوبی به دیگری
کامل کنم به گو و مگو اهتمام خود
زخم زبان به کس نزنم با کلام خود
هر بخششی که در ره لطف شما کنم
خود را به غیر مستحِقَش آشنا کنم
از حرف حق بوقت مناسب سخن کنم
کمتر حدیث کار خوش خویشتن کنم
همواره گویم از سخن اشتباهِ خود
  کوچکتر از کسی نشمارم گناه خود
کامل کن این امور مرا ای خدای من
دائم نما حضور مرا ای خدای نن
لازم نما که همره خلق خدا شوم
از جمع اهل بدعت دوران جدا شود
آنان که غیر دین شما را گزیده اند
خودکامه اند و نقشه دیگر کشیده اند
◇ ۱۱
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
هنگام پیری ام چو رسد ای خدا من
بی حد نما حواله ی رزق و نوای من
در لحظه های خستگی و ناتوانی ام
نیرو بده به قدرت بی منتهای ام
از بندگی به سستی و نخوت نجات ده
و ز کوره راه جهل و ضلالت نجات ده
از جمع بندگان نکویت جدا مکن
با دشمنان راه خودت همنوا نکن
◇ ۱۲
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
خدایا چنان کن که از لحظه های درنگ
بوقت ضرورت روم سوی میدان جنگ
به هر اقتضایی که باشد تو را خوانمت
به کاری که درمانده باشم تو را نالمت
خدایا بدین نکته هاییکه می گویمت
مکن امتحان در مسیریکه می جویمت:
بجز مهر و لطف تو در تنگ دستی اگر
کمک ها طلب کرده باشم ز فردی دگر
و یا آنکه غیر از تو در محصر دیگران
کنم زاری و شیون و ناله از ترس جان
چو موجب شود اینهمه امتحان گران
سرافکنده گردم به پیش تو ای مهربان

◇ ۱۳
یارب امید باطل و بد بینی و حسد
شیطان درون سینه ی من گر بیاورد
باری تو چاره کن به بزرگیِّ خویشتن
تا طبق قدرت تو در اندیشه های من
طرحی دگر نشاند و گردد قرار من
تا بر علیه دشمنت آید به کار من
یارب به جای صحبت بیهوده ی زبان
یا فحش و ناسزا پی ناموس دیگران
یا در غیاب و پشت سر فرد مومنی
باشد گواه باطلی از سوی چون منی
یا بر علیه آنکه بُوَد رو به روی من
دشنامی آید از گذر سمت و سوی من
در سایه سار نعمت بی منتهای خود
تبدیلشان بکن به سپاس و ثنای خود
◇ ۱۴
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
ظلم و ستم به من نرسد زانکه دفع آن
آسان بدست لطف تو گردیده بی گمان
از من ستم به کس نرسد کز نگاه من
خود قادری به آنکه شوی سد راه من
بی راهه کی روم که چراغ هدایتی
قادر به رهنمایی من تا نهایتی
دستم تهی نگشته که روزی رسان تویی
راز گشاده دستی ام ای مهربان تویی
من سرکشی چگونه نمایم که در جهان
تو داده ای به لطف و محبت مرا توان
◇ ۱۵
سوی تو آمدم که بیامرزی ام خدا
رو کرده ام به تو که ببخشائی از وفا
مشتاقم آن که درگذری از خطای من
با لطف و مهر و نکویی برای من
چیزی به نزد بنده نباشد سزای تو
در پیشگاه بخشش و لطف و عطای تو
جز بخششت چگونه خودم را بَری کنم
خود را اگر به پیش خودم داوری کنم
صل علی النبی و علی آل مصطفی
یارب به لطف خود به من احسان نما خدا
◇ ۱۶
گویا نما زبان مرا با هدایت ات
تقوا بده به پرتو الهام رحمت ات
وفقم بده به آنچه که پاکیزه تر بود
گیرم بکارم آنچه پسندیده تر بود
◇ ۱۷
یارب مرا ببر به ره برترین خود
راهی نما به ملت دین مبین خود
بنیان نما تمامی اصل و ثبات من
تا باشد از تو مایه مرگ و حیات من
◇ ۱۸
صَلِّ علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
در اقتصاد زندگی ام اعتدال ده
خیر صواب و نعمتم از این خصال ده
آنان که رهنمای طریق خدائی اند
شایسته° بندگانِ رهِ کبریایی اند
آنان که رستگار زمان قیامت اند
از بیم جایگاه کمین در سلامت اند
◇ ۱۹

هر آنچه را که نفس مرا می کند رها
از نفس من بگیر و ببر نزد خود° خدا
باقی گذار با خود نفسم هر آنچه را
اصلاح کار می کند آن سوی ماجرا
هر لحظه نفس من به فنا می رود مگر
حفظش کنی بلطف خود از معرض خطر

◇ ۲۰

​صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا​​​​​​
یارب اگر ز غضه ای اندوهگین شوم
دلخوش به ان ذخیره حق الیقین شوم
محروم اگر شوم به تو باشد پناه من
در هر مصیبتی تو شوی تکیه گاه من
اصلاح هر فساد و تباهی به دست تو
تبدیل آنچه را که نخواهی به دست توست
یارب! مرا سلامتِ پیش از بلا بده
پیش از طلب توانگری ام ای خدا بده
زان پیشتر که گمره از این آستان شوم
منّت نموده تا که هدایت به آن شوم
از رنج ها و عیبجویی و آزار مردمان
وز سختی و مرارت هر گفته وارهان
امن و امان به روز قیامت بده مرا
احسان به رهنمون دیانت بده مرا
◇ ۲۱ ​

صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
یارب بلای هر خطر از من بدور دار
نعمت به پروریدن من در وفور دار
اصلاح کن به رتبه والای خویشتن
درمان بلطف صنع مداوای خویشتن
ما را به سایه سار پناهت مکان بده
با خلعت رضای خودت ارمغان بده
توفیق ده چو کار مبهم و مشکل شود پدید
ما را مسیر پاکیِ کامل شود پدید
چون اختلافِ بر سر آئین و دین شود
بر مذهبی ببر که خودش برترین شود
◇ ۲۲​

صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
تاجی ز بی نیازی من بر سرم گذار
با حسن سرپرستی خود برترم شمار
از شهد راستین هدایت چشان مرا
با مال و جاه و رتبه مکن امتحان مرا
آرامشی ز لطف و نکوئی بده مرا
رنجی به زندگانی و سختی مده مرا
یارب دعای قلب مرا دست رد مزن
تلخی به حاجت دل من تا ابد مزن
ضد تو را هر آینه باور نمی کنم
هرگز هوای غیر تو در سر نمی کنم

◇ ۲۳
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
یارب ز هر زیاده روی منع کن مرا
از روزی ام فساد و زیان رفع کن خدا
از برکت نهفته تو دارایی مرا
با لطف و مرحمتت بیشتر نما
یاری کن ای خدا که در ایام زندگی
مصرف کنم به خوبی انفاق و بندگی

◇ ۲۶

صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
با کسب کار سخت خودم روزی ام مده
زانجا که من گمان نبرم روزی ام بده
تا در ادامه طلب کسب و کار خود
غافل نگردم از کرم کردگار خود
تا آن که رنج عاقبت کسب و کار من
باری به دوش من ننهد، کردگار من!
◇ ۲۵
یارب ! عطا به قدرت منتها نما
هرآنچه را که می طلبم خود روا نما
یارا به هرچه ترس از آن می رود مرا
بر عزتت قسم که پناهم ده از وفا

◇ ۲۶
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
حفظش کن از خطر، تو خدای نکوی من!
در سایه ی توانگری ام آبروی من
هرگز اسیر فقر و تهی دستی ام مخواه
جاه و جلال و عزِّت نفس مرا مکاه
گر ریزه خوار سفره روزی خوران شوم
محتاج بندگان شریر و بدان شوم
تا در سپاس آنچه که بخشیده است مرا
دلبسته اش به لطف و عطا گردم ای خدا
آنگه اگر به من نرسد از عطای او
با سرزنش زبان بگشایم برای او
حال آنکه این توئیکه ز حکمت به هر کسی
نعمت به او ببخششی و مانع شوی بسی
◇ ۲۷
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
صحت بده به من که عبادت کنم تو را
آسایشی که صرف فراغت کنم تو را
◇ ۲۸
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
پایان به عمر من تو به بخشش بده خدا
در آرزو لباس اجابت بده مرا
یارب به مهر و لطف و صفای نکوی خود
آسان نما تو راه رسیدن به سوی خود
در هر زمان که پیش تو ام کردگار من
نیکو نما به لطف خودت کار و بار من
◇ ۲۹
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
از غفلتم به یاد خودت آگهی بده
فرصت برای حال خوش بندگی بده
آسان رهی بسوی خود آماده کن خدا
تا آن که سمت لطف شما آورد مرا
راهیکه با نگاه پر از خیر و مرحمت
کامل شود به برکت دنیا و آخرت
◇ ۳۰
صِل علی النبی و علی آل مصطفی
یا من تبارک اسمه یا واهب العطا
یارب درود حامل مهرانه ای نکو
بفرست بر محمد و هم خاندان او
چون برترین درود و سلامیکه پیش از او
دادی به بنده ای ز خود و گرچه بعد از او
یارب ز روی لطف و عطا و محبتت
ما را برای برکت دنیا و آخرت
پاداش نیک و خیر و صوابی برات ده
وز آتش عذاب جهنم نجات ده
◇◇◇◇

آمین
《آغاز این ترجمه منظوم از عید فطر ۱۴۰۰ و پایان آن در هشتم مردادماه ۱۴۰۰》

"علی معصومی "

ایمیل مقصد